ประวัติความเป็นมาของตำบลฝายหลวง

1. ด้านกายภาพ

1.1 ที่ตั้งของหมู่บ้านหรือชุมชนหรือตำบล

ตำบลฝายหลวงตั้งอยู่ทางทศเหนือของอำเภอลับแล ห่างจากอำเภอลับแล 3 กิโลเมตร มีเนื้อที่ 83 ตารางกิโลเมตร 51,875 ไร่ มีอาณาเขต ดังนี้

• ทิศเหนือ              ติดต่อกับเทศบาลตำบลหัวดง, ตำบลแม่พูล, ตำบลนานกกก
• ทิศใต้                 ติดต่อกับเทศบาลศรีพนมมาศ และตำบลชัยจุมพล
• ทิศตะวันออก         ติดต่อกับตำบลท่าเสา
• ทิศตะวันตก          ติดต่อกับอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย

1.2 ลักษณะภูมิประเทศ

ตำบลฝายหลวงมีลักษณะภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูงและภูเขาสูง สภาพดินในพื้นที่ราบเป็นดินดำและดินเหนียว ในส่วนของภูเขามีสภาพเป็นดินเหนียวและดินลูกรัง

1.3 ลักษณะภูมิอากาศ

สภาพภูมิอากาศแบบมรสุม มี 3 ฤดู คือ

• ฤดูร้อน  เริ่มตั้งแต่เดือนมีนาคม ถึงเดือนมิถุนายน มีสภาพอากาศร้อนอบอ้าว อุณหภูมิโดยเฉลี่ยประมาณ 40 องศาเซลเซียส
• ฤดูฝน  เริ่มตั้งแต่เดือนกรกฎาคม ถึงเดือนตุลาคม มีฝนตกชุกหนาแน่น ปริมาณน้ำฝนโดยเฉลี่ยประมาณ 1,200 มิลลิเมตร
• ฤดูหนาว  เริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนกุมภาพันธ์ มีสภาพอากาศหนาว ถึงหนาวจัดอุณหภูมิโดยเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 16 องศาเซลเซียสและลดต่ำลงจนถึง 6 องศาเซลเซียส

1.4 ลักษณะของดิน

ลักษณะดินตำบลฝายหลวงเกิดจากการทับถมของตะกอนลำน้ำทุกๆ ปี เป็นดินลึก เนื้อดินส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทราย ดินร่วนถึงดินเหนียวและมีการทับถมของตะกอนลำน้ำในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน ดินมีการระบายน้ำดีถึงเลว มีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติปานกลาง ใช้ประโยชน์ที่ดินในการทำนา ปลูกพืชไร่ และพืชผัก

1.5 ลักษณะของแหล่งน้ำ

• ลำน้ำ ลำห้วย จำนวน 6 แห่ง ได้แก่ ห้วยพลู ห้วยปู่เจ้า ห้วยหวาย ห้วยตาด ห้วยตาดน้อย และห้วยไม้ซาง
• บึง คลองและอื่นๆ จำนวน 13 แห่ง ได้แก่ ตลองแม่พร่อง คลองหม้อ คลองงิ้ว คลองเอี่ยน คลองปู่พุฒ คลองแม่แซะ คลองบ่อต้นเส้า คลองทุ่งต้นตาล คลองฝายหัวดอย ลำเหมืองออกทุ่งป่ายาง คลองหนองผักบุ้ง     คลองน้อย และลำเหมืองหนองแม่อินทร์
• สระกักเก็บน้ำ จำนวน 4 แห่ง ได้แก่ สระน้ำสาธารณะร้องผักบุ้งหมู่ที่ 9 สระน้ำสาธารณะหมู่ที่ 8 สระน้ำวัดม่อนน้อย และสระน้ำชำต้นม่วง
• ฝาย จำนวน 10 แห่ง ได้แก่ ฝายหลวง ฝายป่าขี้ ฝายต้นไฮ ฝายหัวดอย ฝายน้อย ฝายขัวสูง ฝายนาโป่ง ฝายหัวทุ่ง ฝายนาใหม่ และฝายห้วยปู่เจ้า
• บ่อน้ำตื้น จำนวน 373 แห่ง
• บ่อโยก จำนวน 11 แห่ง

1.6 ลักษณะของไม้และป่าไม้

ตำบลฝายหลวงอุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้โดยเฉพาะป่าไม้เศรษฐกิจเช่นต้นทุเรียนลางสาดลองกองมังคุดกาแฟสภาพพื้นที่ของตำบลเป็นภูเขาสลับกับที่ราบลุ่มมีน้ำและป่าไม้อุดมสมบูรณ์ประชาชนมีฐานะปานกลางพอมี พอกิน